هر ماده که در گیاهی پیدا میشود دارای نقش خاصی در گیاه میباشد. ماده میتواند در ساختمان گیاه برای انجام اعمال حیاتی بکار رفته باشد، ماده میتواند در ساختار خواص فیزیکی و شیمیایی گیاه نقش داشته باشد.
ترکیبات مهم گیاهان دارویی عبارتند از:
- روغنهای عطری: مواد عطری ، درمان بخش تمیز کننده، ضد عفونی کننده، محرک اشتها، هضم کننده غذا، ضد درد، ضد نفخ معده و روده و ضد اسپاسم عضلانی میباشند.
- آلکالوئیدها: انواع مواد مخدر از جمله مرفین، کدئین و کوکائین در شمار آلکالوئیدها هستند. هر کدام از این مواد نقش مخصوص و معین در درمان بیماریها دارند.
- مواد پروتئینی: مواد پروتئینی از ترکیب اسیدهای آمینه ایجاد شدهاند نصف اسیدهای آمینه را انسان قادر به سنتز آنها نیست و باید توسط تغذیه گیاهی و جانوری وارد بدن شوند.
- مواد تلخ مزه: بسیاری از گیاهان دارای مزه تلخ مزه هستند مانند کاسنی که خواص دارویی و درمانی دارد. مواد تلخ مزه غیر سمی محرک اشتها بوده و تحرک کننده بسیاری از اندامهای برای فعالیت بیشتر مانند کبد و کیسه صفرا هستند.
- فلاونوئیدها: فلاونوئیدها مواد موثری هستند که عمدتا در گیاهان عالی یافت میشوند این مواد انواع سموم در بدن را خنثی میکنند.
- تاننها: خاصیت ضد درد دارند، لثهها و پوست دهان را محکم و تمیز میکنند. اثر مثبت روی جدار معده و رودهها دارند.
- مواد لعابدار: وظیفه این مواد این است که مایعات را به این مواد متصل میکنند. این مواد موجب کاهش کلسترول خون میشوند. گیاه پنیرک، ختمی و بارهنگ، غنی از مواد لعابدار هستند.
- از دیگر مواد موجود در گیاهان دارویی میتوان به ویتامینها، اسیدهای گیاهی و قندها اشاره کرد.